လွန်ခဲ့သည့် ၃၃နှစ်က ဆော်ဒီနိုင်ငံ၏ တော်ဝင် စိန်ထည်များကို ထိုင်းနိုင်ငံသား တစ်ဦးက ခိုးယူထွက်ပြေးခဲ့ပြီးနောက် ထိုအမှုကို စုံစမ်းခဲ့သည့် ဆော်ဒီနိုင်ငံသား ၄ဦး ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း သေဆုံးခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဆော်ဒီက ထိုင်းနှင့် သံတမန် ဆက်ဆံရေးကို ဖြတ်တောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ပြီးခဲသည့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပရာရွတ်သည် ဆော်ဒီနိုင်ငံ၏ မြို့တော် ရီရတ်ဒ် သို့ရောက်ရှိ၍ ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့မင်းသား မိုဟာမက် ဘင်ဆယ်မန် နှင့်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့် ၁၉၈၉နှင့် ၁၉၉၀ နှစ်များအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဖြစ်ရပ်များအတွက် အလွန်နောင်တရခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။
၁၉၈၉ခုနှစ်က ကရန်ကရိုင် တီချာမွန် အမည်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံသား တစ်ဦးသည် ဆော်ဒီအိမ်ရှေ့မင်းသား ဖိုင်ဇယ်၏ ဒေါ်လာ သန်း ၂၀ တန်ဖိုးရှိ စိန်ထည်များကို ခိုးယူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ဆော်ဒီမှ ထွက်မပြေးခင်တွင် စိန်ထည်များကို ထိုင်းသို့ အရင်ရောက်အောင် ပို့ဆောင်ခဲ့လေသည်။
ထို့နောက် တီချာမွန်သည် ထိုင်းသို့ ပြန်ရောက်သောအခါ အဆိုပါ စိန်ထည်များကို ဝယ်လက်တစ်ဦးထံသို့ ရောင်းချခဲ့ပြီး ထိုင်းရှိ ဆော်ဒီသံအရာရှိ သုံးဦးသည် စိန်ထည်များ၏ နောက်သို့ ခြေရာခံ စုံစမ်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
သို့သော် မကြာမီမှာပင် အဆိုပါ သံအရာရှိ ၃ဦးသည် စုံစမ်းနေစဉ်အတွင်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး လုပ်ကြံသူကိုလည်း ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ချေ။
ထိုအချိန်အတွင်း ခိုးယူခံခဲ့ရသည့် စိန်ထည်များကို ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က ပြန်လည်ရှာဖွေ တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု သတင်းများ ထွက်ခဲ့သော်လည်း ဆော်ဒီမှ ပြန်လည်ဆန်းစစ်သော အခါ ပုံစံတူပြုလုပ်ထားသည့် အတုများသာ ဖြစ်ခဲ့လေသည်။
အဆိုပါ စိန်ထည်များတွင် အလွန်ရှားပါးသည့် စိန်ပြာကြီး တစ်လုံးလည်းပါဝင်လေရာ ထိုခေတ်က ယင်းအမှုကို “ဆော်ဒီ စိန်ပြာကြီး အမှု” ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြပြီး ယင်း စိန်ပြာကြီးသည် ယနေ့အချိန်အထိ ပြန်မတွေ့ရှိခဲ့သေးကြောင်း သိရသည်။
သည့်နောက်တွင် ဆော်ဒီ စီးပွားရေး သမားတစ်ဦးသည် ကိုယ်တိုင်အိတ်စိုက်၍ ပျောက်ဆုံး ရတနာများကို ပြန်လည်ရှာဖွေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း သူသည်လည်း ရှေ့လူများ ကဲ့သို့ပင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရပါသည်။
ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့သည် ဆော်ဒီနိုင်ငံသား လေးဦး အသတ်ခံခဲ့ရသည့် ဖြစ်စဉ်အတွက် ထိုစဉ်အချိန်မှ ယနေ့အထိ မည်သူ့ကိုမှ တရားခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးပေးနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။
ထိုင်းမီဒီယာများကတော့ ထိုင်းအကြီးပိုင်း အာဏာပိုင်များ၏ ကတော်များသည် ပျောက်ဆုံးသွားသည့် စိန်ထည်များဟု ယူဆရသည့် စိန်ထည်များ ဝတ်ဆင်ထားသည်ကို မျက်မြင်တွေ့ရှိခဲ့သူများ ရှိသည်ဟု ထုတ်ဖော်ရေးသားထားခဲ့ဖူးပြီး ယင်းရတနာပျောက်ဆုံးမှုကြီးတွင် အာဏာပိုင်များနှင့် ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့များ ပါဝင်ပတ်သတ်နေကြောင်း အားလုံးက ယူဆလျက်ရှိကြသည်။
ပြီးခဲ့သည့် တွေ့ဆုံမှုတွင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပရာရွတ်က ပြီးခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များအတွက် သက်သေအသစ်များ ရရှိသွားရန် ပြန်လည်စုံစမ်းသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး အချက်အလက်အသစ်များ ရရှိပါက ဆော်ဒီအာဏာပိုင်များကို ပြန်လည်အကြောင်းပြန်မည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုကဲ့သို့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ပြန်လည်ထူထောင်အပြီးတွင် နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များသည် မကြာမီအချိန်၌ သံအမတ်ကြီးများ အပြန်အလှန်ခန့်အပ်သွားရန် သဘောတူခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ထိုင်းပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ဆော်ဒီသည် ဟိုတယ်၊ ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍများအတွက် ကျွမ်းကျင်လုပ်သား ၈သန်းခန့် အလိုရှိနေကြောင်း သိရပြီး ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ဆော်ဒီ၏ ထိုကွက်လပ်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်လျက်ရှိသည်။
ဆော်ဒီလေကြောင်းလိုင်းသည်လည်း မေလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ခရီးစဉ်များ ပြန်လည်ပြေးဆွဲတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုသွားခဲ့သည်။
ကူးယူဖော်ပြခွင့်မပြုပါ။
Source: Business Insider, Al Jazeera, ABC News
Photo: The Independent