ev

ကမ္ဘာ့လစ်သီယမ်ဘက်ထရီထုတ်လုပ်ရေးဈေးကွက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ လွှမ်းမိုးနေမှုကို ကျန်နိုင်ငံများက လုံလောက်သည့်လျင်မြန်မှုဖြင့် မတုံ့ပြန်နိုင်သေးဟု American Lithium ၏ အမှုဆောင်ချုပ် ဆိုင်မွန်ကလာ့က် (Simon Clarke) က ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ကစားပွဲကို ကောင်းမွန်စွာ ကစားထားနိုင်ခဲ့ပြီး ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာအောင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အရင်းအမြစ်ကောင်းများစွာကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုင်မွန်က စီအန်ဘီစီနှင့် အင်တာဗျူးတွင် ဖြေခဲ့သည်။

လစ်သီယမ်သည် ယနေ့မျက်မှောက်ခေတ်၏ နေ့စဉ်ဘဝတွင် အရေးပါနေပြီး ဖုန်းများ၊ ကွန်ပျူတာများ၊ တက်ဘလက်များနှင့် နောက်ဆုံးတွင် လျှပ်စစ်ကားများအထိပါ လစ်သီယမ်ဘက်ထရီကို သုံးစွဲလာရပြီဖြစ်သည်။

၂၀၂၂ ကမ္ဘာ့စွမ်းအင်ဆိုင်ရာထုတ်ပြန်ချက် တွင် ကမ္ဘာတဝှမ်း လစ်သီယမ်ထုတ်လုပ်မှုစုစုပေါင်း၏ ၆၀% ကို တရုတ် ၁ နိုင်ငံတည်းက ထုတ်လုပ်နေပြီး လစ်သီယမ် – အိုင်းယွန်း ဘက်ထရီကဏ္ဍတွင် တရုတ်က ကမ္ဘာ့စက်ရုံစုစုပေါင်း၏ ၄ ပုံ ၃ ပုံ အထိ ထုတ်လုပ်နိုင်နေသည်ဟုလည်း ပါရှိသည်။

ဥရောပကော်မရှင် ဥက္ကဌ Ursula von der Leyen – အာဆူလာ က ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာတွင်ပြောကြားခဲ့သော သူမ၏ မိန့်ခွန်းတွင် ယနေ့ကမ္ဘာ၏ ချပ်စ်ပြားလုပ်ငန်းခွင် – processing industry ၁ ခုလုံးကို တရုတ်က ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီး မြေရှားသတ္ထု (Rare earth) တွင် ၉၀% အထိ နှင့် လစ်သီယမ်တွင် ၆၀% အထိ တရုတ်တွင် လည်ပတ်ထုတ်လုပ်နေသည်ဟု ဖေါ်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်ကုမ္ပဏီ Goldman Sachs အနေဖြင့် ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့သည် တရုတ်လျှပ်စစ်ကား ဘက်ထရီများအပေါ်မှီခိုနေရမှုအား လာမည့် ၂၀၃၀ တွင် ရပ်တန့်နိုင်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသော်လည်း ၎င်းတို့ အားထားနေသည့် ကနေဒါ – ကိဘက် (North American Lithium) ထုတ်လုပ်ရေးများမှာ ၂၀၂၃ ပထမ ၃ လပတ်တွင်မှ စတင်လည်ပတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

လွန်ခဲ့သည့် သီတင်း ၂ ပတ်က ကနေဒါ အစိုးရသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံအတွင်းရှိ တရုတ်ကုမ္ပဏီများအား လစ်သီယမ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ရှယ်ယာများကို ရောင်းချပေးရန် အမိန့်များထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၁၉၈၅ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ဂျပန်ပညာရှင် အာကီရာ ယိုရှီနို၏ လစ်သီယမ်-အိုင်းယွန်း ဘက်ထရီများကို ဘေးကင်းစွာနှင့် စီးပွားရေးအရ အမြောက်အများအသုံးပြုလာနိုင်စေရန် နည်းလမ်းများ တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သို့ လစ်သီယမ်တင်ပို့မှုကဏ္ဍတွင် ဦးဆောင်သူဖြစ်လာခဲ့သည်။
ထို့နောက်တွင် တောင်ကိုးရီးယားသည်လည်း ၎င်းတို့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် လစ်သီယမ် ဘက်ထရီများကို ရောင်းချနိုင်သူအဖြစ် ပါဝင်လာခဲ့သည်။

၁၉၉၅ တွင်မူ တရုတ်ကုမ္ပဏီ BYD ကို တည်ထောင်မည့် ဝမ် ချွန်ဖူ က ရှန်းကျန့်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ဖုန်းများနှင့် အိမ်သုံးပစ္စည်းများအတွက် လစ်သီယမ်ဘက်ထရီများကို စတင်ထုတ်လုပ်လာသည်။
တရုတ်အစိုးရ၏ မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှုများ ရရှိခဲ့ပြီးနောက် BYD နှင့် CATL ကဲ့သို့ တရုတ်ကုမ္ပဏီများ ဖွံ့ဖြိုးလာကာ ၂၀၁၅ တွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် တောင်ကိုးရီးယားနှင့် ဂျပန် ၂ နိုင်ငံစလုံးကို လစ်သီယမ်ကဏ္ဍတွင် ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည်။

တရားဝင်ဖေါ်ပြထားသည့် အချက်အလက်များအရ ဆယ်စုနှစ် ၃ ခုအကြာကြိုးပမ်းမှုများအပြီး တရုတ်နိုင်ငံက လစ်သီယမ်ထုတ်လုပ်မှုအား ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၏ ၆၀% အထိ ထိန်းချုပ်လာနိုင်ပြီး ယင်းကို တန်ပြန်ရန် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများက ၂၀၃၀ အမီ ရည်မှန်းချက်များ ချမှတ်ထားကြသည်။

ကူးယူဖေါ်ပြခြင်းခွင့်မပြုပါ။
Source: CNBC Business, Nasdaq, Stock Head, C & EN, Financail Times, American Lithium Corp
Image: New Statesman